Toprakarme Nedir? Nerelerde Kullanılır?
Toprakarme bir istinat duvarı çeşididir. Adı bizlere biraz farklı gelse de, kullanımıyla oldukça verimli kendi yükünü taşıyan yapılar oluşmaktadır. Toprakarme zemine sıkıştırılan toprağın kauçuk veya çelik donatılarla kendi yükünü taşıyan sıkıştırılmış dolgu tabakalarıdır. Özellikle bu tabakalar arasına yerleştirilmiş donatı şeritleri ve yüzey elemanı olarak kullanılan prekast paneller ile imal edilen toprakarme (donatılı zemin) yapılar tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de yaygın olarak kullanılan mühendislik yapılarıdır.
Geçtiğimiz günlerde, Düzce ile Zonguldak arasında ulaşımın sağlandığı D-655 Karayolu’nda yağışlardan dolayı 85 metrelik bir çökme oldu, işte bu göçüğün olduğu kısım toprakarme taşıyıcı yol kesitinde meydana geldi. Bu noktada çökmenin neden meydana geldiği bilirkişi raporlarında ortaya çıkacaktır. Ancak tahminimizce yapım hatası olması muhtemel gibi görünüyor.
Gelin şimdi size biraz toprakarme yapısından bahsedelim. Aslında toprakarme yapılar ekonomiktir ve betonarme yapılara göre imalatı oldukça kısa sürmektedir. Dışarıdan bakıldığında da lego gibi birbirine kenetlenen dış hücreler oldukça estetik bir görünüme sahiptir. İyi hesaplanmış ve imalatı doğru bir şekilde gerçekleştirilmiş bir toprakarme yapı depreme karşı dayanımı gibi avantajları ile diğer imalat yöntemlerine kıyasla daha ön plana çıkmaktadır.
İlk olarak 1960 yılında Fransız Mimar – Mühendis Henri Vidal tarafından icat edilen bu sistem, Türkiye’de ilk kez 1988 yılında kullanılmış ve 2000’li yılların başından itibaren oldukça yaygınlaşmıştır. Genel olarak çalışma prensibi akmaya ya da kaymaya meyilli toprak alanın, çelik halatlarla stabil hale getirilmesiyle oluşan güçlendirilmiş toprak alandır. Çelik halatlar, alanın tepeden tırnağa yerinden kaldırılarak yerleştirilir, püskürtme betondaki gibi ankrajlar çakılmaz. Genellikle 8 ve 12 metre boylarında halatlar kullanılır ve ön yüzeyinde birbirine kenetlenen hücreler biçiminde beton harpuştalar ya da geoblok malzemeler kullanılır.
Toprakarme Duvar Nerelerde Kullanılır?
Genellikle demiryolu hatlarının yol geçiş güzergahları üzerinde üst geçitlerde ve karayolları üzerinde köprü ve kavşak yaklaşımları ile yol genişletme çalışmalarında oldukça sık tercih edilir. Gördüğümüz gibi genellikle ulaştırma yapılarında tercih edilen toprakarme duvarları ayrıca güvenlik amaçlı askeriye alanlarda, istinat duvarı için kıyı yapılarında, sanayi bölgelerinde endüstriyel yapılarda ve dere, akarsu ve nehirlerin ıslahında kullanılır.
Toprakarme Duvarın İmalat Aşamaları;
- İlk olarak paneller için özel kalıp hazırlanır ve paneller oluşturulup stoklanır.
- Temel için tesviye betonu dökülür.
- Kullanılacak dolgu dökülür ve sıkıştırma işlemi gerçekleştirilir.
- Son olarak paneller oturtulur ve galvanize şerit bağlanarak dolgunun yapımı tamamlanmış olur.
Genel olarak toprakarme yapısını sizlere özetlemeye çalıştık. Bu yapı pek bilinmese de özellikle ulaştırmada yoğun kullanılan bir taşıyıcı güç sistemidir. Umarız sizlerde bir toprakarme imalatının inşasında bulunur ve tecrübe edebilirsiniz.