Püskürtme Beton Nedir? Hangi Alanlarda Kullanılır?
Beton: Agrega ile bir bağlayıcı maddenin su yardımıyla bir araya gelmesi sonucu oluşur.
Agrega: Kum, çakıl, kırma taş, mıcır gibi doğal veya yapay olarak elde edilebilen yapı malzemesi.
Normal betonun kullanılamayacağı yerler vardır. Kalıp yapmanın mümkün olmadığı işler için en uygun yöntem püskürtme beton kullanmaktır. Böylece kalıp yapılmadan işler rahat bir şekilde halledilmiş olur.
Püskürtme Beton: Normal betondan farklı olarak ;iri agrega yerine kum gibi ince agregalar kullanılarak su ve portland çimentosunun birleşiminden meydana gelen, basınçlı hava yoluyla yüzeylere püskürtülerek uygulanan bir beton türüdür.
Amerikan Beton Enstitüsü (ACI) tanımına göre; püskürtme harç veya betonun bir yüzeye yüksek hızda hava basıncıyla püskürtülmesidir.
Püskürtme betonun kabaca normal betondan ayrılan yanı; basınçlı bir hortum yardımıyla yüzeye uygulanması. Hortum aracılığıyla yüzeye çarpan beton yapışır ve hızlı priz alarak katılaşır.
Püskürtme Beton Nerelerde Kullanılır?
- Havuz yapımında
- Tünel ve metro inşaatlarında
- Yapı güçlendirme projelerinde(hasara uğramış kolon ve kirişlerde)
- Kayma tehlikesi olan yanal duvarlarda(karayolu yarma şevleri vb.)
- Dekoratif amaçlı olarak yapay yapımında
- Dere yataklarında suyun aşındırıcı etkisini kırmak için kullanılabilir.
Püskürtme Beton Uygulaması
Püskürtme beton, kuru ve ıslak(yaş) olmak üzere iki farklı sistem olarak uygulanabilir. Kuru veya yaş sistemin tercihi aşağıdaki unsurlara göre belirlenir:
- Yapılacak olan işe göre pratik uygulanabilirlik
- Onarım ve bakım koşulları
- Yapılacak işin yatırım, projelendirme, iş gücü ve malzeme finansına göre seçilecek sisteme karar verilebilir.
Kuru Sistem
Kuru püskürtme beton, isminden de anlaşılacağı üzere susuz (kuru) olarak hazırlanır. Karışım suyu hortum başlığında ilave edilir. Karışımda kullanılan malzemeler, çimento, agrega ve ince malzeme ile katkı maddesidir. Kuru karışım, yapıların güçlendirmesinde ve tamir uygulamalarında uzun süreli ara verilmeye müsait bir sistem olduğundan uygundur.
Yaş Sistem
Yaş püskürtme beton, karışım suyu ilave edildikten sonra uygulanan püskürtme betondur. Kuru sistemin aksine karışım yaş olarak hazırlanır; çimento, agrega ve su ile karıştırıldıktan sonra basınçlı hava ile istenilen yüzeye püskürtülür.
Püskürtme Betonun Avantajları
- Kalıp uygulanmasını karmaşık ve zor olduğu yerlerde uygulanabilmesi
- Kalıp kullanımlarında ya büyük orandan yahut tamamen tasarruf sağlar
- Güçlendirme ve onarım işlemlerinde iş gücünden ciddi anlamda tasarruf sağlar
- Yapılacak olan inşa süresini azaltır
- Katmanlar arası bağlantıyı iyi sağlar ve mukavemeti arttırır.