İstanbul’un En Eski Yapısı: Dikilitaş

Bir kültür şehri olarak İstanbul, tarih boyunca pek çok medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Gelip geçen medeniyetlerden geriye bazı unutulmaz yapılar kalmıştır. Bu tarihi ve oldukça değerli yapılar arasında en eskisinin hangisi olduğunu biliyor muydunuz?

İstanbul’un en eski yapısı denilince akla Yerebatan Sarnıcı, Kız Kulesi, Ayasofya, surlar ve sur kapıları gibi bilindik ve görkemli yapılar gelebilir. Ancak İstanbul’un en eski yapısı bu meşhur eserlerden hiçbiri değildir. İstanbul’un en eski yapısı, Sultanahmet’in orta yerine yaklaşık 1600 sene önce getirilmiş, inşa edilmesi çok daha eskilere dayanan ve şimdilerde bulunduğu meydanda bir başına boy gösteren bir obelisk; yani dikilitaştır.

İstanbul’un en eski yapısı, 3568 yıllık geçmişiyle Sultanahmet Meydanı’nda bulunan Dikilitaş’tır. Bu Antik Mısır döneminden kalma anıt, Sultanahmet Meydanı’nın güney tarafında, Yılanlı Sütun’un yanında bulunur. Theodosius Dikilitaşı (Theodosius Obeliski) olarak da bilinen yapı, M.Ö. 357 yılında Firavun III. Tutmosis tarafından inşa edilmiştir. Şu an bulunduğu konuma ise M.S. 390 yılında  Roma imparatoru I. Theodosius tarafından Mısır’dan gemiyle taşınarak getirilmiştir.

Kırmızı Asvan granitinden yapılan Dikilitaş’ın ağırlığı 200 tondur. Yüksekliği ise ilk inşa edildiğinde 30 metre idi. Günümüzde ise yüksekliği 18,45 metredir (kaidesi ile birlikte yüksekliği 24,87 metre). Dikilitaş’ın kısalmasında nakliye aşamasında veya şimdiki yerine yerleştirilirken tahrip olmasının etkili olduğu düşünülüyor.

Yıllar geçip şehirler ve insanlar değişse de Theodosius Dikilitaşı, zamana meydan okuyan güçlü gövdesiyle Sultanahmet Meydanı’nda boy göstermeye devam ediyor.