Betonun Karıştırılması, Yerleştirilmesi ve Kürlenmesi
Betonun Karıştırılması
Beton karışımı gerekli dayanımı ve işlenebilirliği sağlayacak şekilde yapılmalıdır. Durabilite, permeabilite gibi diğer bileşenler de çok önemli olmasına karşın dayanım ve işlenebilirlik en önemli ve en dikkat edilmesi gerekilen konulardır. Bütün bileşenlerin dayanımla ilişkili olduğu da göz önünde bulundurulmalıdır.
Betonun dayanımı su/çimento oranına bağlıdır ve bu oran betonun dayanımını belirleyen 1. derece parametredir. Betonun dayanımı, su/çimento oranı azaldığında artar. Buna karşın salt matematik hesabı göz önünde bulundurulduğuna su miktarı sıfıra yaklaştığında betonun dayanımının sınırsıza yaklaşması gerekirdi. Ancak pratikte bazı sınırlamalar söz konusudur. Su olmadan çimentonun zaten bağlayıcı özelliği yoktur. Su ile karıştırıldığı takdirde çimento bağlayıcı özelliği kazanır.
Su, işlenebilirliği artırır ve betonun uygun kıvamda olmasını sağlayarak yerleştirilmesini kolaylaştırır. Betonun maksimum dayanım ve kıvamda olabilmesi için su miktarının en oranda olması gerekir.
Beton için gerekli su miktarı, hidratasyon için gerekli su miktarından çok fazladır. Belirli katkı maddeleri kullanılarak, betonun işlenebilirliği azaltılmadan su miktarı düşürülebilir ve optimum bir oran yakalanabilir. Aşağıdaki grafikte beton karışımlarında su/çimento oranının beton dayanımını nasıl etkilediğini kolayca anlayabilirsiniz.
Betonun Yerleştirilmesi
Beton dökümü zorlu bir iştir ve her beton dökümü farklıdır. Beton dökülürken bir projenin boyutu, şekli, bitişi ve karmaşıklığı dikkate alınmalıdır. Beton yerleştirmeden önce, yerleştirme sırasında ve sonrasında neler olduğunu daha iyi anlamak için dikkat etmek gerekir. Beton dökümünde küçük inşaat işlerinde beton mikserlerinden el arabaları ya da özel beton arabalarıyla taşınabilir. Bu büyük işler için pek mümkün değildir. Daha uzak mesafede olan ve daha büyük işlerde beton pompaları kullanılır. Vibrasyon ve kompaksiyon ile iyi karışım ve yerleştirme yapılmazsa segregasyon ve peteklenme sorunları ile karşılaşılabilir. Bu sebeple beton dökümünde çok dikkat edilmeli ve dökülen betonun içindeki hava boşlukları çıkarılarak homojen ve kıvamında bir beton oluşturulmalıdır. Yerleştirilmeden sonra uygun bir kürleme de yaparak betonun dayanımının arttırılması sağlanmalıdır.
Betonun Kürlenmesi
Betonun düzgün kürlenmesi, beton maksimum dayanımını alana kadar karışımdaki suyun optimum seviyede olmasını sağlamak anlamına gelir. Betonun kürlenmesi karışımın su/çimento oranı kadar önemlidir çünkü betonun son dayanımı büyük bir şekilde kürlenmeden etkilenir. Hidratasyon ilk 7 gün boyunca oluştuğu için Portland çimentosundan oluşan betonlarda bu periyotta özel bir önem verilmelidir. Betonun sertleşmesi zamanla hızlanır. İlk 7 gün bu çok hızlıdır ve sertleşme oranı yüzde 70’e kadar çıkar. Bunun sonrasında sertleşme hızı düşer. 28 gün sonrasında hedef dayanımına ulaşır. Genellikle 1 yılın sonunda ise maksimum dayanımına ulaşır.