Düz ya da eğimli arazilerde yapıların çevresinde veya arazi yüzeyinde biriken suları, bu bölgeden uzaklaştırmak için yapılan imalatlara “drenaj” adı verilir.
Drenaj Niçin Gereklidir?
- Drenaj uygulaması, yapılara etkiyen yer altı suyunu tahliye ederek basıncı azaltır.
- Bodrum katlarda sıklıkla karşılaşılan nem problemine çözüm olabilmektedir.
- Suyun donma – çözülmesinden kaynaklanan olumsuz etkileri minimuma indirir.
- Fazla su, hem yapılara hem de çevredeki unsurlara zarar verir. Drene edilemeyen su, yapılarda yalıtım problemlerini ortaya çıkarırken aynı zamanda bitki köklerinin çürümesine de yol açar.
- Yol inşaatlarında zeminde bulunan fazla su kışın donarak hacim değiştirir ve yol üst yapısında çatlamalara sebebiyet verebilir. Bunun sonucunda yol altyapısı da bu durumdan olumsuz etkilenir.
Drenaj Planlamasını Etkileyen Faktörler
- Arazinin yapısı
- Yapının konumu
- Yapının toprak altındaki alan ve derinliği
- Zemin permeabilitesi (geçirgenliği)
- Topografik şartlar
- Yeraltı su seviyesinin durumu
Konutlarda Drenaj Uygulaması
Dış Drenaj: Konut çevresinde temelden yaklaşık 100 cm dışarıda ve 50 cm derinde bir kanal açılarak genellikle 20 cm çapında borular vasıtasıyla uygulanan drenaj uygulamasıdır. Boruların etrafında su geçirmeyen malzemeler ile sıkıştırma yapılmasına önem verilmelidir.
Drenaj kanalının köşe yaptığı yerlerde bahçe seviyesine kadar yükselen taş ya da beton rögarlar yapılmalı, borular da bu rögara bağlanarak sular binadan uzaklaştırılmalıdır.
İç Drenaj: Dış drenaj imkânı bulunmayan yapıların bodrum katında yapılan drenaj türüdür. Bodrum döşemesinin en az 2 metre derinliğinde bir kuyu olarak imal edilir. Kuyu üzerine, otomatik çalışan bir su motoru yerleştirilir. Kuyu içerisinde belli bir seviyeye kadar yükselen su, bu su motoru vasıtasıyla çekilerek yapıdan dışarı atılmaktadır.
Drenaj Uygulamasında Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Suyun tahliye edilemediği arazilerde kazı işlemi yapılırken, drenaj uygulamasına göre kazı yapılmasına dikkat edilmelidir.
- Dren borularının suyu belirlenen yönde akıtabilmesi için, o yöne doğru gerekli eğimin verilmesi gerekir. Bunun için de kazı aşamalarında gerekli hesaplamalar yapılarak eğimlere dikkat edilmelidir.
- Borular döşendikten sonra, borunun etrafı örtülerek tamamen kapatılması sağlanır. Daha sonrasında üzerine yaklaşık 15 – 20 cm yüksekliğinde toprak doldurulmalıdır. Ancak bu değerin fazla olmamasına dikkat etmek gerekir.