Barajlar Doldu Mu?
Son günlerde birçok yayın organında karşımıza çıkan soru bu: ‘’Barajlar Doldu Mu?’’
Birçoğumuz için küçük bir haber niteliği taşısa da, aslında barajlar insanlık için bir yaşam kaynağı. Genellikle bu soru sorulduğunda akla ilk önce İstanbul gelir çünkü ülkemizde en çok insan İstanbul’da yaşamaktadır.
Dünya Üzerindeki Su Kaynakları
Bildiğiniz üzere Dünyamızın üçte ikisi ve yetişkin bir insanın vücudunun %60’ı sudan oluşur. Bu da demek oluyor ki hatamızın yarısından fazlası su. Dünya demişken, dünya üzerindeki suyun sadece %3’ü tatlı su kaynağıdır. Yani koca bir su kütlesinin içerisinde sadece %3’lük bir kısım insanlar tarafından kullanılabilmektedir. Biz buna akarsular ve göller diyoruz. Tatlı su kaynakları o kadar kısıtlıdır ki birçok ülke bu nedenle kuraklık çekmektedir. Vücudumuzdan örnek vermiştim, peki ya vücudumuzun ihtiyacı olan besinlerin üretimi? Evet, bunun içinde insanoğlu suya ihtiyaç duymaktadır.
İşte bu noktada insanlık suyu kontrol etme güdüsüne kapılmış ve tarih boyunca suyun önünü kesip ondan daha fazla yararlanmaya çalışmıştır. İşte konumuz da tam olarak bu; yani barajlar. Suyun önünü kesip onu kontrol altında tutmaya çalıştığımız yapılar.
Barajlar, eski zamanlardan beri insanlığın su ihtiyacını karşılamak ve tarımsal alanların sulanması amacıyla inşa edilen su yapılarıdır. Günümüzün modern barajları stratejik öneme sahiplerdir. Çok yakın geçmişte Etiyopya’da yapılan bir barajdan dolayı Nil Nehri üzerindeki ülkeler arasında kriz oluşmuştur.
Barajlar, enerji üretiminde gelişmekte olan ülkelerde büyük pay sahibidirler. Ülkelerin tarımsal hayatı için büyük önem taşırlar. Taşkın önleme amacıyla inşa edildiklerinden, yıkılmaları halinde büyük alanlarda su baskınları yaşanmaktadır. Ayrıca barajlar, bir ülkenin enerji üretiminin en doğal ve en ucuz yoludur. Hidroelektrik enerji üreten barajlar, diğer enerji üretim türlerine göre daha çevrecilerdir. Özellikle bol yağış alan yerlerde taşkın önleme amacıyla bağlamalar, barajlar ve göletler inşa edilmektedir. En önemli özelliklerinden biri de tarımsal arazilerin sulanması için büyük önem taşımalarıdır.
Barajlar Niçin Yapılır?
Barajlar aşağıdaki amaçların bir veya birkaçı için yapılır;
- İçme ve kullanma suyu temini
- Sanayi suyu kullanımı
- Sulama suyu
- Hidroelektrik üretimi
- Su ürünleri üretimi
- Mesire alanı oluşturma
Barajlar, inşaat sektörü açısından en önemli yapıların başında gelir. Yapımı genellikle oldukça zor arazilere denk geldiği için her türlü inşaat işinin görülebileceği bir yapı cenneti gibidir.
Anlaşıldığı gibi inşaat sektörünün can damarlarından biri olan barajlar, insanoğlunun en önemli yapı taşı olan suyun kontrolü için yapılır. Su hayatın kendisidir. Eğer bizler barajların kıymetini bilmez, suyu tasarruflu kullanmazsak hayatımızın temelini kaybetmiş olacağız. Evet, suyu doğru kullanmazsak daha çok ‘Acaba Barajlar Doldu Mu?’ sorusunu soracağız.